Hạt Nano là các hạt có kích thước từ 1 tới 100 nanomet.
Công nghệ Nano là ngành liên quan đến việc thiết kế, phân tích, chế tạo và ứng dụng các cấu trúc, thiết bị và hệ thống bằng việc điều khiển hình dáng, kích thước trên quy mô nanomet (nm, 1mm = 10-9 m).
Không chứa hoá chất gây hại
Khả năng diệt vi khuẩn, nấm phổ rộng.
Thân thiện với môi trường và con người.
Mang lại hiệu quả nhanh chóng.
Vi khuẩn có cấu trúc đơn bào, màng tế bào của chúng thường có nhiều cầu nối disulfua S-S nằm ở các kênh màng tế bào. Các kênh này là cửa ngõ để vi khuẩn trao đổi chất chuyển hóa với môi trường sống, nếu kênh không hoạt động, vi khuẩn sẽ chết.
Nguyên tử Bạc có tác dụng là một chất xúc tác sinh học cho phản ứng phá hủy dây nối disulfua S – S, phá vỡ quá trình chuyển hóa sinh trưởng của tế bào và từ đó vi khuẩn sẽ bị tiêu diệt. Bạc cũng có tác dụng tạo ra phản ứng oxy hóa khử trong không khí cũng như trong nước, phá hủy màng tế bào của vi khuẩn.
Do đó, Nano Bạc có tác dụng diệt khuẩn theo cả hai cách:
(1) Ức chế sự sinh trưởng của vi khuẩn thông qua sự cản trở các kênh dinh dưỡng ở màng tế bào.
(2) Tiêu diệt vi khuẩn bằng cách phá hỏng màng tế bào của chúng.
Hiện nay, công nghệ nano đã được các nhà sản xuất ứng dụng trong các mặt hàng tiêu dùng khá phổ biến bằng cách sử dụng tính chất kháng khuẩn của các hạt nano như tủ lạnh, điều hòa và máy giặt. Ngoài ra các loại đồ chơi, quần áo, hộp đựng thực phẩm, chất tẩy quần áo cũng đã sử dụng công nghệ nano.
Ngoài ra, công nghệ nano còn được ứng dụng trong các sản phẩm vệ sinh nhà cửa, sản xuất sợi nhân tạo dùng dệt vải, khăn quần áo có chức năng kháng khuẩn, chống hôi. Công nghệ nano không chỉ dùng để tẩm, phủ lên bề mặt mà còn được đưa vào trong sản phẩm qua qui trình nóng chảy dùng sản xuất tấm ra trải giường, khăn lau chén, bát, thảm trải nền nhà, túi bọc tấm đệm giường, quần áo (tạp dề, vớ (tất), T-shirts … ) cũng như các sản phẩm vệ sinh khác như quần áo cho bệnh viện, quần áo bảo vệ, khẩu trang…
Ưu điểm:
• Hiệu quả diệt khuẩn rất cao, phổ diệt khuẩn rộng
• Tác động nhanh hơn từ đó tăng hiệu quả bảo vệ
• Không gây khô rát, kích ứng da
Công nghệ nano ứng dụng trong mỹ phẩm, y tế đang dần chiếm ưu thế trên thị trường bởi hiệu quả vượt bậc mà nó mang lại. Ứng dụng của công nghệ nano trong các lĩnh vực này ngày càng đa dạng và đến gần hơn với người dùng. Khi phân tử ở kích thước nano, một số các tính chất của phân tử đó trở nên thay đổi và một số đặc tính mới cũng phát triển, chẳng hạn màu sắc, độ trong suốt, độ hòa tan và tốc độ phản ứng.
Vì thế, các nhà sản xuất các sản phẩm mỹ phẩm, y tế mong muốn ứng dụng công nghệ nano vào trong sản phẩm nhằm tăng chất lượng sản phẩm, tăng hiệu quả làm đẹp.
Công nghệ Nano được coi là một chìa khóa mới để phát triển sản xuất nông nghiệp nói chung và trồng trọt nói riêng trong thời điểm hiện nay. Với việc cung cấp cho trồng trọt các giải pháp công nghệ mới về dinh dưỡng cây trồng, bảo vệ thực vật, theo dõi sự phát triển của cây trồng, công nghệ nano hứa hẹn sẽ ngành trồng trọt nâng cao năng suất, sản lượng và chất lượng nông sản, đồng thời hướng đến phát triển một nền nông nghiệp an toàn, bền vững và thân thiện với môi trường, con người.
Việc thường xuyên sử dụng thuốc trừ sâu và phân bón trong trồng trọt dẫn đến một vấn đề là không kiểm soát được các chất không mong muốn có trong phân bón hóa học và thuốc trừ sâu vào môi trường. Công nghệ nano với cách tiếp cận đầy hứa hẹn giúp cải thiện sản xuất cây trồng và khắc phục ô nhiễm đất và nước ngầm.
Qua các báo cáo ứng dụng gần đây của công nghệ nano trong môi trường nông nghiệp, các nhà khoa học đã cho thấy rằng việc sử dụng các vật liệu nano để cải thiện chất lượng của môi trường, giúp phát hiện và khắc phục ô nhiễm ở các khu vực khác nhau.
Công nghệ Nano cho phép chúng ta tạo được các sản phẩm Nano tích hợp giúp cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản, ngoài ra còn giúp cây trồng tăng sức đề kháng, từ đó giảm được đáng kể lượng phân bón hóa và thuốc bảo vệ thực vật sử dụng trong trồng trọt, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đồng thời góp phần vào phát triển nền nông nghiệp bền vững.
Việc sử dụng thuốc thuốc bảo vệ thực vật hóa học để chống lại dịch bệnh cho cây trồng đều gây nên những tác hại nhất định, nó giải phóng chất hóa học vào rau quả và môi trường xung quanh, gây ra ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến chất lượng nông sản.
Công nghệ Nano cho phép tạo ra các sản phẩm có khả năng chống lại các vi sinh vật gây bệnh để bảo vệ cây trồng, đồng thời các sản phẩm này lại thân thiện với môi trường và an toàn với con người.
Các nguyên tố kẽm, đồng, bạc có tính kháng nấm, kháng khuẩn cao. Khi các hạt Nano kim loại có kích thước vài năm thì hiệu quả kháng khuẩn, kháng nấm tăng lên hàng ngàn lần so với nguyên tố ở dạng ion.
Ngoài ra, độc tính của chúng có tính chọn lọc cao với vi khuẩn, vi nấm.
Có thể khẳng định rằng, trong bối cảnh hiện nay công nghệ Nano là công nghệ mới, hấp dẫn, đầy tiềm năng được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp, thủy hải sản.
Đây được xem là hướng đi mới để phát triển một nền nông nghiệp, thủy sản mang hiệu quả kinh tế, an toàn trong bối cảnh hội nhập và phát triển.
Trong nuôi trồng thủy sản, công nghệ Nano được ứng dụng nhiều trong việc: diệt khuẩn, nấm virus, cải thiện môi trường nước, tăng hấp thu chất dinh dưỡng.
Trong những năm gần đây, ô nhiễm môi trường nước được coi là mối nguy hiểm hàng đầu do ngành nông nghiệp lạm dụng kháng sinh và các hợp chất tổng hợp để phòng và trị bệnh.
Chính vì thế, các hạt Nano bạc (Ag), cacbon hoạt tính, nano đồng (Cu), Nano sắt từ (Fe)… được sử dụng để xử lý môi trường nước nuôi trồng thủy sản rất hiệu quả. Các hạt Nano này có hoạt tỉnh cao gấp nhiều lần, thời gian tác dụng lâu mà liều lượng sử dụng ít.
Ngoài ra, khi sử dụng các hạt Nano này để xử lý môi trường nước bị nhiễm bệnh cũng có tác dụng rất hiệu quả khi ngăn ngừa được sự lây lan dịch bệnh trong khu vực nuôi.
Các công nghệ này ngày càng phổ biến và được ứng dụng rộng rãi nhằm tăng sản lượng, nâng cao tính an toàn sinh học, hạn chế tối đa sự ảnh hưởng của dịch bệnh nhằm phát triển nghề nuôi trồng thủy sản ngày một bền vững, thân thiện với môi trường, đảm bảo có những sản phẩm sạch và chất lượng cao.
Các hạt Nano sẽ thúc đẩy sự hấp thụ thức ăn thủy sản bằng cách tăng tỷ lệ chất dinh dưỡng cần thiết cho cá khi đi qua mô ruột. Các khoáng chất dạng kích thước Nano có thể đi vào các tế bào dễ dàng hơn giúp tăng tốc độ chuyển hóa của chúng trong cơ thể cá.
Nếu công nghệ này được sử dụng đúng cách có thể làm giảm sự ô nhiễm môi trường nước do thức ăn gây ra.
Các hạt Nano khoảng được bổ sung trong thức ăn để cải thiện sự phát triển, cải thiện đáng kể hệ thống miễn dịch và chống oxy hóa của tôm, cá.
Tóm lại, công nghệ Nano đóng góp một vai trò quan trọng trong sự phát triển bền vững của nuôi trồng thủy sản. Do đó, ứng dụng của phương pháp này gần đây đã thu hút nhiều sự chú ý.